Wednesday, February 11, 2015

Monitoring a ochrona wizerunku


Żyjemy w czasach "permanentej inwiglacji" (cytując słowa Maxa z Seksmisji). Powszechność wykorzystania telewizji przemysłowej (CCTV) powoduje że wizerunek  każdego z nas jest nieustannie utrwalany. Monitoring jest prawie w każdym sklepie do którego wchodzimy. Uzasadnienie jego stosowania jest oczywiste - prewencja i ewentualne cele dowodowe w przypadku kradzieży czy jakiegoś zdarzenia. Powstaje jednak pytanie o zakres możliwości stosowania monitoringu w kontekście ochrony dóbr osobistych i prawa do wizerunku. Problem jest ciekawy i niejednoznaczny. 

Co do zasady wizerunek każdej osoby podlega ochronie prawnej, zaś jego utrwalanie wymaga zgody osoby utrwalanej. Większość przedsiębiorców stosujących monitoring umieszcza naklejki informujące, że dany obiekt jest monitorowany. Powstaje jednak pytanie o skutek prawny takiej informacji? Wydaje się, że jej celem jest uzyskanie domniemanej zgody na utrwalenie wizerunku. Właściciel sklepu ustanawia zasady korzystania z jego sklepu. Informuje nas, że sklep jest monitorowany, jeżeli nie wyrażamy zgody nie musimy do danego sklepu wchodzić, jeżeli zaś decydujemy się na wejście akceptujemy fakt, że będziemy nagrywani. 

Z drugiej jednak strony zgoda ta jest de facto wymuszona, podobnie jak w przypadku korzystania z wszelkich infolinii telefonicznych. Tam też zostajemy "poinformowani", że rozmowa jest nagrywana, jeżeli jednak nie wyrazimy zgody na nagrywanie, nie mamy możliwości załatwienia sprawy w jakiej dzwonimy. Zatem od zgody na utrwalenie wizerunku (głos jest również elementem wizerunku osoby) uzależnione jest realizacji uprawnień z tą zgodą całkowicie niezwiązanych. Wydaje się, że w tym przypadku trąci to klauzulą abuzywną...

Z trzeciej z kolei strony, bezprawność danego działania uchyla realizacja własnego prawa podmiotowego. Wiadomo, że monitoring ma na celu zniwelowanie/zminimalizowanie przypadków kradzieży. Zatem przedsiębiorca zakładając i utrwalając obrazy ze sklepu działa w celu ochrony swojej własności.

Czy zatem można utrwalać wizerunek osób za pomocą monitoringu bez narażenia się na odpowiedzialność prawną? Uważam, że można - chociaż uzasadnienie powyższego zajęłoby wiele stron prawniczych dywagacji. Wizerunek - jako dobro osobiste - nie jest wartością absolutną i podlega ograniczeniom, tym bardziej jeśli przeciwstawi mu się inne wartości chronione prawem. Naklejka informująca o monitoringu nawet jeśli uznać, że nie jest skuteczna dla uzyskania zgody na utrwalenie wizerunku, jest informacją o środkach podjętych przez przedsiębiorcę w celu ochrony swojej własności. 

No comments:

Post a Comment