Rodzina znaków towarowych i jej ochrona

Zdarza się, że powodzenie danej marki skłania przedsiębiorcę do rozszerzenia gamy produktów lub usług sygnowanych danym znakiem towarowym. Tak powstaje tzw. rodzina znaków towarowych, którą tworzy seria znaków towarowych zawierających wspólny element z dodatkowym oznacznikiem. Najprostszym przykładem rodziny znaków towarowych - jak zilustrowano obok - jest rodzina znaków dotycząca alkoholi lub napojów alkoholowych, gdzie elementem wspólnym jest oznaczenie "Lubelska".

Rodzina znaków towarowych i jej wpływ na zakres ochrony znaku towarowego jest koncepcją wyłącznie doktrynalną, niemającą oparcia w przepisach prawa. Intuicyjnie można jednak stwierdzić, że pomimo braku podstawy jest to zgodne z duchem postrzegania ochrony znaków towarowych. Zgodnie z przyjętą koncepcją - rodzina znaków towarowych korzysta z rozszerzonej ochrony w zakresie ryzyka konfuzji, zatem w przypadku istnienia konfliktu między znakami towarowymi istnienie rodziny znaków towarowych może, co do zasady, zwiększyć istnienie ryzyka wprowadzenia w błąd odbiorców. Znak podobny do znaków z rodziny znaków towarowych może bowiem zostać uznany za kolejny znak z "rodziny" a tym o to łatwiej, że istnieje nie jeden a seria znaków podobnych zawierający co najmniej jeden element wspólny.

Powyższe nie oznacza jednak zmiany zasad oceny podobieństwa znaków towarowych. Jak podkreślone zostało w wielu wyrokach sądowych (polskich jak i europejskich) organ, który bada przeciwstawione znaki towarowe, powinien w pierwszej kolejności zbadać czy istnieje podobieństwo między znakami na podstawie ogólnie wypracowanych reguł podobieństwa, a dopiero po jego potwierdzeniu powinien ocenić wpływ rodziny znaków towarowych na możliwość istnienia ryzyka konfuzji. Innymi słowy, istnienie rodziny znaków towarowych nie jest pierwotnym super-argumentem, który przeważa w ocenie i blokuje możliwość rejestracji znaku podobnego, lecz jest po prostu jednym z elementów stanu faktycznego, który, co ważne, badany jest dopiero po pierwotnym ustaleniu podobieństwa między znakami. Niemniej jednak istnienie rodziny znaków towarowych pogarsza istotnie położenie przedsiębiorcy będącego po drugiej stronie sporu - jest to bowiem dodatkowy czynnik, który rozszerza ochronę znaków istniejących, utrudniając uzyskanie ochrony na znaki podobne.