Tuesday, January 30, 2018

SN: A jednak jednokrotność w prawie autorskim - V CSK 41/14

10 listopada 2017r. Sąd Najwyższy wydał długo oczekiwany wyrok w sprawie o sygn.akt V CSK 41/14. W sprawie tej sąd dokonał wykładni aktualnego brzmienia art. 79 ust.1 pkt 3 lit.b ustawy o prawie autorskim tj. wypowiedział się w zakresie możliwości stosowania "dwukrotności" stosownego wynagrodzenia, po tym jak Trybunał Konstytucyjny (SK 32/14) stwierdził niekonstytucyjność "trzykrotności".  

Sąd Najwyższy stwierdził, że motywy jakimi kierował się Trybunał Konstytucyjny przy trzykrotności, należy również zastosować do dwukrotności. Nie chodzi tu bowiem o samą możliwość dochodzenia "krotność" ale automatyzm jego ustalania, który stanowić może niewspółmierną sankcję dla sprawcy naruszenia - de facto rodzaj kary cywilnej. Sąd wskazał, że w aktualnej sytuacji społeczno-gospodarczej, nie ma argumentów przemawiających za tak znacznym uprzywilejowaniem uprawnionych z tytułu autorskich praw majątkowych, tym bardziej, że przysługuje im rozbudowany arsenał roszczeń, w tym sankcji karnych. Zgodnie zaś z podstawową zasadą prawa cywilnego - pokrzywdzony czynem niedozwolonym nie może wzbogacić się w wyniku naprawienia szkody, czyli górną granicą odszkodowania jest więc wartość poniesionej szkody. Sąd przypomniał, że również w prawie własności przemysłowym w przypadku naruszenia uprawnionemu przysługuje równowartość "stosownego wynagrodzenia".

Mając powyższe na uwadze, Sąd doszedł do wniosku, że aktualnie przepis art. 79 ust.1 pkt 3 lit.b ustawy o prawie autorskim, należy rozumieć w ten sposób, że uprawniony może dochodzić "jednokrotności" stosownego wynagrodzenia. Korzyść zaś z wyboru tej ścieżki w stosunku do zasad ogólnych to i tak ułatwienie procesowe w zakresie braku konieczności wykazywania szkody, winy naruszyciela i związku przyczynowo-skutkowego. 

Wyrok SN należy odczytywać jako pozytywny przejaw prokonstytucyjnej wykładni prawa, która przyczyni się do uporządkowania kwestii "krotności" roszczeń.  Wyrok z całą pewnością wymusi zmianę dominującej linię orzecznictwa, która stosuje "dwukrotność" do wszystkich przypadków naruszenia prawa autorskiego. 

Niewątpliwie pozycja prawna uprawnionych pogorszyła się wskutek omawianego wyroku. W aktualnym stanie prawnym, aby uzyskać coś więcej, niż tylko hipotetyczną opłatę licencyjną, uprawniony będzie więc musiał sięgnąć po roszczenie o uzyskanie bezpodstawnie uzyskanej korzyści.

No comments:

Post a Comment